डॉक्टर पुढे बोलले, "मी तुमची परस्थिती समजू शकतो पण मी जे सांगतो ते लक्षपूर्वक ऐका व तो ईलाज तुमच्याशिवाय दुसरा कोणालाही कळणार नाही याची खबरदारी घ्या."
मी बोललो, "हो डॉक्टर, मी कोणालाही सांगणार नाही. माझ्याशिवाय कोणत्याही व्यक्तीस कळणार नाही याची मी काळजी घेतो."
डॉक्टर म्हणाले, "तुम्ही बाहेर असताना मी तुमच्या आईशी बराच वेळ चर्चा केली व त्यावरून असा निष्कर्ष काढला आहे की त्यांचे लहानपणी लवकरच लग्न झालेले होते त्यामुळे कमी वयातच त्यांना लैंगिक सुख मिळाले होते. त्यानंतरही मुले झाल्यानंतर सुद्धा त्यांचे वैवाहिक जीवन लैंगिक सुखात व समाधानात गेल्याचे त्यांनी सांगितले. तुम्हाला सांगायला मला अवघड वाटते पण तुमच्या आईला पुरुषाच्या लिंगाची खूप ओढ आहे, आवड आहे, नव्हे नव्हे त्यांना त्याचे व्यसनच आहे. म्हणजे त्यांना पुरुषाच्या लिंगाशिवाय जगणे अशक्य वाटू लागले आहे. पुरुषाशी शारिरीक संबंधांशिवाय त्यांना चैन पडत नाही. त्यांचे पती जिवंत असताना त्या कधीही शारीरिक संबंधांशिवाय राहिल्या नाहीत. जवळ जवळ रोजच त्यांना पुरुषाचे लिंग हवे असते."
डॉक्टर सांगत होते व मी शांतपणे ऐकत होतो.
डॉक्टर पुढे बोलले, "जसे की आता त्यांच्या पतीचे निधन झाले आहे त्यामुळे आता आपल्याला कधीही पुरुषाचे लिंग मिळणार नाही त्याचप्रमाणे आपल्याला भविष्यात कधीच पुरुषाशी शारिरीक संबंधाचे सुख मिळणार नाही याचा त्यांच्या मनावर खोलवर परिणाम झालेला आहे. त्यामधून त्यांना लवकरात लवकर बाहेर काढले तरच त्या पूर्णपणे बऱ्या होतील. जोपर्यंत त्यांना शरीरसुख मिळत नाही तोपर्यंत त्यांच्या मनावर आघातच होत राहिल व परिणामी बुद्धी भ्रष्‍ट होऊन वेड्याच्या इस्पितळात दाखल करावे लागेल."
त्यावर मी विचारले, "डॉक्टर, हे असे काय बरे? समाजात अशा किती स्त्रीयांचे पती मृत्यू पावतात मग सगळयांनाच असा मानसिक आजार होतो काय?"
डॉक्टर बोलले, "तसे काही नसते, प्रत्येकीलाच तसे होईल असे नाही. साधारण पाच-सहा हजारातून एखाद्या स्त्रीला असा आजार होण्याचा संभव असतो. परंतु पतीचा मृत्यू झाल्यानंतर देखील अशा स्त्रीयांना शरीरसुख मिळाले तर त्या पूर्णपणे बऱ्या होतात. वारंवार संभोग करणे हाच या आजारावरील एकमेव ईलाज आहे."
डॉक्टरांचे बोलणे ऐकून तर मी चक्रावूनच गेलो. आता काय करायचे मला काही कळत नव्हते.
त्यावर लताने मला विचारले, "तू हे सगळं खरं सांगतो आहे का? कोण डॉक्टर आहेत ते?"
मी लगेच तिला म्हणालो, "खंर म्हणजे, थांब तुला डॉक्टरांचा नंबर देतो. बरं, तुला माझे खोटे वाटत असेल तर मामाला फोन करून विचार, तो सगळं सविस्तर सांगेल तुला. माझ्यावर नाही पण मामावर तर विश्वास आहे ना तुझा?"
त्यावर ती बोलली, "राहू दे, राहू दे. पुढे काय झाले सांग."
मला माहिती होते की लताला जरी मी डॉक्टरांचा नंबर (कोणताही) दिला तरी ती काही त्यांना फोन करणार नाही व मामाला तर काहीच विचारू शकणार नाही. त्यामुळे सगळा विचार करूनच या कथेत मी मामाला गुंतवले होते. पण ही मी रचलेली खोटी कथा मात्र लताला खरी वाटू लागली होती कारण तिचा मघाचा राग आता हळू हळू शांत होत चालला होता.
मी पुढे बोलू लागलो,
त्यानंतर मी डॉक्टरांना विचारले, "डॉक्टर, तुम्ही बोललात की आईसाठी शरीरसुखाची व्यवस्था केली तरच ती बरी होऊ शकेल, पण आता ते कसे करायचे? कोणाला सांगायचे?"
डॉक्टर बोलले, "ते मी नाही सांगू शकत. काय आणि कसं करायचं ते तुमचं तुम्ही ठरवा, मी फक्त ईलाज सांगितला आहे, त्याची व्यवस्था कशी करायची हा तुमचा प्रश्न आहे. पण फक्त एक डॉक्टर म्हणून सांगतो की पेशंटसाठी फक्त हा एकच ईलाज आहे ज्यामुळे त्या सुखी व समाधानी होतील आणि पतीचे दु:ख विसरून पूर्वपदावर येतील."
मी डॉक्टरांची फी दिली व बाहेर आलो. बाहेर आल्यावर आईने विचारले, "काय रे, काय म्हणाले डॉक्टर तुला? काही काळजी करण्यासारखे तर नाही ना? असे काय होते की ते मला सांगू शकत नव्हते?"
आईला काही कळू नये म्हणून मी खोटे बोललो, "अगं काही नाही गं, ते औषधांविषयी बोलत होते. तू उगीच पैशाची चिंता करू नये म्हणून त्यांनी मला सांगितले बास. तू काही काळजी करू नकोस तुझी सगळी औषधे मी आणतो आणि तुला लवकर बरी करतो."
त्यानंतर आई व मी रिक्षात बसलो व घरी आलो. डॉक्टरांनी सांगितल्यापासून माझ्या मनांत तोच विषय घर करून होता.
आईला आता कोणत्याही परिस्थितीत शरीरसुख मिळाले तरच ती बरी होईल अन्यथा तिला वेड लागेल या भितीने काही तरी उपाय केलाच पाहिजे असे मी ठरविले. केवळ ईलाज अशक्य किंवा अवघड आहे म्हणून आईकडे दुर्लक्ष करणे घातक ठरेल व तिला आपण कायमचे गमावून बसू अशी भिती वाटत होती.
मध्येच लताने विचारले, "हा, मग तू लगेच स्वत:च आईला शरीरसुख देण्याचा विचार केला असेल. तुला आयती शिकार मिळाली ना, मग कशाला सोडशील तू?"
मी म्हणालो, "तसे नाही गं लता, तू सगळी वस्तूस्थिती ऐकल्यावर म्हणशील की मी जे केले ते बरोबरच होते म्हणून."
लता बोलली, "नाही, तू आईचा गैरवापरच केलेला आहे."
मी बोललो, "नाही. पुढे ऐक जरा. त्यानंतर पुढील दोन तीन दिवस मी सतत विचार करत होतो की आता काय करावे? हा खुपच अवघड आणि गंभीर विषय बनला होता. आता हे अवघड दुखणे कोणाला आणि कसे सांगावे हेच समजत नव्हते.
शेवटी मी हे सगळं नंदीनी मावशीला सांगण्याचे ठरवले. नंदीनी मावशीला फोन पण लावला परंतु तिच्याशी हे कोणत्या तोंडाने आणि कसे सांगू हेच उमजत नव्हते, अशा प्रकारची शारीरिक संबंधांची भाषा नंदीनी मावशीशी कशी बोलावी हे कळेना व मी परत फोन बंद केला. एखादी स्त्रीच दुसऱ्या स्त्रीबरोबर किंवा एक पुरुष दुसऱ्या पुरुषाबरोबर असे बोलू शकते. त्यामुळे शेवटी मी मामाला सांगण्याचे ठरविले व अत्यंत हळू आवाजात व व्यवस्थितरित्या मी मामाला सर्व प्रकार सांगितला. माझे नशीब चांगले की मामाला मी सांगितलेले सगळे लगेच कळले. मामाने जरा विचार केला व म्हणाला की हा विषय आपण येथेच सोडून देऊ. मामाने मला हे दुसरे कोणाला सांगण्यासही मज्जाव केला. मामा बोलला, पुढे जे होईल ते पाहू पण हा ईलाज करणे शक्य नाही, याची जर बातमी कुठे पसरली तर सुमन व तुमचे कुटूंब समाजात तोंड दाखवू शकणार नाही. मामा पुढे म्हणाला की आता दोन तीन वर्षांनी लताचे लग्न पण करावे लागणार आहे त्यामुळे हा घोर ईलाज केल्यास कधी ना कधी त्याची वाच्यता होणारच व लताच्या लग्नावर त्याचा विपरीत परिणाम होणार. त्यामुळे आता सुमनचा विचार न करता आपल्याला लताचा विचार करणे गरजेचे आहे.
मामा असे बोलल्यावर मी नाराज झालो होतो.
मी लताला विचारले, "लता, आता तूच सांग, अश्या परिस्थितीत तू माझ्या जागी असती तर काय केले असते?"
लताने जरा विचार केला व बोलली, "काय म्हणजे? मी दुसरे कोणाला तरी सांगितले असते व आईला शरीरसुख मिळवून दिले असते पण स्वत:च्या आईबरोबर संभोग केला नसता."
मी म्हणालो, "म्हणजे, तू दूसरे कोणाला तरी आपल्या आईशी शरीरसंबंध निर्माण करण्याला सांगितले असते का? बरं, कोणाला सांगितले असते? तू कोणावर एवढा विश्वास ठेवला असता? आणि त्या माणसाने तुझा विश्वासघात केला असता तर तू काय केले असते? त्याने जर समाजात ही बातमी सगळीकडे पसरवली असती तर? आपल्या सगळ्या घराण्याची इज्जत धुळीस मिळाली असती आणि आईचे काय हाल झाले असते?"
त्यावर लता बोलली, "मग मी तसे काही केलेच नसते."
मी विचारले, "मग आईचा ईलाज केला नसता तर आई वेडी झाली असती, तिला वेड्यांच्या इस्पितळात दाखल करावे लागले असते. ते तुला चालले असते काय?"
त्यावर तीने मान हालवून "नाही" असे बोलली व "मग तु पूढे काय केले?" असा मला प्रश्न विचारला.
आता लता एकदम जागेवर आली होती व तिचा जवळ जवळ सगळा राग गेला होता व शांततेने माझे बोलणे ऐकत होती.
त्यावर मी बोललो, "तरी पण मी लगेच कोणताही निर्णय घेतला नाही. दुसऱ्या दिवशी सकाळी माझा सगळ्यात विश्वासू मित्र दिनेशकडे गेलो. त्याला सगळी वस्तूस्थिती कोणालाही कळणार नाही या शपथेवर सांगितली. त्यानंतर दिनेशनेही बराच वेळ विचार केला व शेवटी मला म्हणाला की "विजय, जर आईलाही कळले नाही पाहिजे व समाजातही कुठलीही वाच्यता नाही झाली पाहिजे व कोणाकडूनही कसल्याही प्रकारचा धोका नाही झाला पाहिजे असे तुला वाटत असेल तर त्यावर एकमेव असा पर्याय आहे. सर्वांत सुरक्षित असा हा एकच पर्याय आहे." मग मी त्याला तो कोणता पर्याय आहे असे विचारले तेव्हा तो म्हणाला, "विजय तू खरंच आपल्या आईवर प्रेम करतो काय रे?" मी म्हणालो, "म्हणजे? सगळेच जण आपल्या आईवर जिवापाड प्रेम करतात, प्रत्येकाला आपली आईच सर्वांत जास्त प्रिय असते." मग दिनेश बोलला, "तुला आई खरंच बरी व्हावी असे वाटते का?" मी म्हणालो, "त्यात काय प्रश्न आहे का? आई कोणत्याही परिस्थितीत बरी झालीच पाहिजे, त्यासाठी काहीही करण्याची माझी तयारी आहे. नातेवाईकांनी जरी आईच्या आजाराकडे दुर्लक्ष केले असले तरी मी ते होऊन देणार नाही. मी आईला बरी केल्याशिवाय स्वस्थ बसणार नाही." दिनेश बोलला, "मग मी सांगतो तोच पर्याय तुझ्या आईला बरे करू शकतो व तो अतिशय सुरक्षित आहे तसेच त्यामुळे समाजात आणि नातेवाईकांत भविष्यात होणारी बदनामी पण होणार नाही व परिणामी लताच्या लग्नावर सुद्धा गदा येणार नाही याची मी खात्री देतो. पण विजय, त्यासाठी तुला सुद्धा बलिदान द्यावे लागणार आहे." मी विचारले, "दिनेश, मला काय बलिदान द्यावे लागेल? मला सांग काय उपाय आहे तो?"
त्यावर दिनेश उपाय सांगू लागला. "विजय, या सगळयांवर एकच पर्याय आहे तो म्हणजे तू स्वत: तुझ्या आईची शारीरिक भूक भागविणे." मी ते ऐकून थबकूनच गेलो व क्षणार्धात माझ्या पायाखालची वाळू सरकू लागली. मी खाली बसलो व म्हणालो, "दिनेश, हे तू काय बोलतोय? तू खुशाल मला माझ्या सख्ख्या आईबरोबर शरीरीक संबंध प्रस्थापित करायला सांगत आहेस. क्षणभर विचार कर आणि सांग की तू सुद्धा असं तुझ्या आईबरोबर करू शकतोस का? ज्या आईने आपल्याला जन्म दिला त्याच आईबरोबर संभोग करणे कसे काय शक्य आहे? हे मला आयुष्यात कधीही जमणार नाही. मला याव्यतिरिक्त दुसरा कोणताही पर्याय सांग." त्यावर दिनेश बोलला, "अरे विजय, मला कळतंय रे सगळं. खरंच मला सुद्धा माझ्या आईबरोबर असं करायला जमणार नाही पण तुझ्यापुढे दुसरा सुरक्षित पर्याय सुद्धा नाही रे. तुला जर आईला या आजारातून बाहेर काढायचे असेल व समाजातील बदनामी पण वाचवायची असेल तर हे करावेच लागेल. तुला हे बरोबर वाटो अगर चूक वाटो पण याशिवाय गत्यंतर नाही."
त्यावर मी बराच विचार केला व प्रत्येक वेळी माझ्या डोळ्यांसमोर आईचा निरागस चेहरा यायचा. मी कसा काय आपल्याच आईबरोबर संभोग करायचा? मी असे काय पाप केले होते की आज मला हे करण्याची गरज पडतेय? माझ्यासारखा दुर्दैवी मीच असे समजून मी दिनेशपुढे ढसाढसा रडू लागलो. दिनेशने मला शांत केले व बोलू लागला, "विजय, मला कळतात रे तुझ्या भावना. स्वत:च्या आईशी असे करण्याची वेळ येणे हे काही चांगले नाही. यामध्ये आईसाठी तू तुझ्या जवानीचे बलिदान देत आहेस, एवढेच नाही तर तुझे कौमार्य आईला सुपुर्त करीत आहेस. यामुळे तुझ्या वैवाहिक जीवनावर देखील विपरित परिणाम होणार आहे, तुझे सगळे भविष्य अंधारात जाणार आहे याची कल्पना आहे मला, पण तूच विचार कर याला दुसरा कोणता पर्याय तरी आहे काय?"
"विजय तू जरा विचार कर, तू जर आईशी संबंध ठेवले तर निदान पुढील दहा ते पंधरा वर्षे तरी तुझी आई जगू शकेल नाहीतर आताच एक ते दीड वर्षांत ती तुम्हाला सोडून जाईल. आणि आता फक्त्त सात-आठ वर्षांचा तर प्रश्न आहे, एकदा का तिचे वय झाले की तिला संभोगाची आवश्यकता पण वाटणार नाही व आपोआपच तुझी जबाबदारी कमी होऊन जाईल व तुझे पुढील वैवाहिक जीवन सुरू होईल."
शेवटी हो नाही, हो करता मी तयार झालो व आपल्या आईसाठी स्वत:ची जवानी कुर्बान करण्याचा निर्णय घेतला.
मी अशा पद्धतीने कथा सांगत होतो तेव्हा नकळतच हळू हळू लताच्या डोळ्यांत पाणी यायला लागले होते व ती माझ्या जवळ येऊन खांद्यावर डोके ठेवून ऐकू लागली.
तिने नंतर शांत स्वरात विचारले, "मग, पुढे कसे नियोजन केले?"
मी सांगू लागलो, "मग दिनेश बोलला की तुला अपराध्यासारखे वाटू नये व तुझ्या आईला पण काही कळू नये यासाठी मी एक युक्ती सांगतो तसेच कर म्हणजे पुढील अनेक वर्षे कधीच अडचण येणार नाही." तो म्हणाला, "अरे, रात्री सगळे झोपले की घराचा मुख्य दरवाजा उघडायचा व त्यानंतर सर्व लाईट बंद करायच्या. घरात सगळीकडे अंधार झाला की मग हळूच आईच्या खोलीत जायचे व काहीही आवाज न करता तिच्याबरोबर संभोग करायचा. चूकून जर आईने तुझा आवाज ऐकला तर गंभीर समस्या निर्माण होईल. आपला स्वत:चा मुलगाच आपल्याशी संभोग करतोय हे तिच्या लक्ष्यात येईल व तिच्या मनांवर वेगळाच परिणाम होऊन बरी होण्याऐवजी अजून आजारी पडेल. त्यामुळे तिने जरी काहीही विचारले तरी अजिबात आवाज न करताच शांततेत तिच्याशी संभोग कर. सुरुवातीचे काही दिवस तुला खूप अवघड जाईल पण अंधार असल्यामुळे बाकी सगळे विसरून जणू तुझ्या प्रेयसीबरोबरच संभोग करत आहेस असे समजून तू काम कर. कदाचित सुरूवातीला आई तुला विरोध करील पण डॉक्टरांनी सांगितल्याप्रमाणे आईला पुरुषाच्या लिंगाची आवड असल्यामुळे पहिल्यांदाच आपले लिंग तिच्या ताब्यात दे म्हणजे तिचा विरोध आपोआप मावळला जाईल व ती लिंगाशी चाळे करू लागेल. अशा रितीने सुरुवातीचे काही दिवस तुला त्रास होईल पण नंतर सवय लागेल. आणि एकदा का तुझी आई बरी होऊ लागली की मग हळूहळू संबंध ठेवणे कमी करायचे व आईचे वय झाले की मग त्याची आवश्यकताही पडणार नाही."
आता लता माझ्या खांद्यावर डोके ठेऊन सगळं ऐकत होती व तिच्या डोळ्यांमधून टपटप अश्रू वाहत होते.
मी तिला विचारले, "लता, तूच सांग आता माझे काय चुकले ते? मी जर त्यावेळी आईला वाऱ्यावर सोडून दिले असते तर तुला आता आई अशी आनंदी दिसली असती का? मी एवढा त्याग केला म्हणूनच केवळ आई बरी झाली. मामाने तर आधीच तिच्याकडे पाठ फिरवली होती आणि मी पण तोच विचार केला असता तर आज आपली आई वेड्यांच्या इस्पितळात पहायला मिळाली असती. आणि कदाचित पुढील काही काळातच तिचा मृत्यू अटळ होता."
आता लताने जड अंत:करणाने मला विचारले, "विजय, मला मान्य आहे की तू हे सगळं आईसाठीच करत आहेस. परंतु खरं सांग यात तु पण आनंद घेतो की नाही? आईच्या आजारपणाचा फायदा घेऊन तू स्वार्थ साधत आहेस की नाही? आईला कधी कधी त्याची गरज पडत असेल मात्र तू तर दररोजच तिच्या खोलीमध्ये जातोस?"
मी बोललो, "अगं, आनंद म्हणजे काय? आता आईसाठी करता करता मला पण थोडाफार आनंद मिळणारच ना? अगं मधाच्या पोळ्यातून मध काढताना आपली बोटे मधाने माखल्यानंतर काय आपण हात धुवून टाकतो का? नकळत आपण ती मधाची बोटे चाटतो की नाही? आणि मध काढणारा माणूस थोडेफार मध तर खाणारच ना गं?"
हे ऐकून मात्र लता माझ्याकडेच बघत राहिली. मग मी तिलाच उलटा प्रश्न विचारला, "लता, आता सांग, जर हे सगळं चूकीचं असेल तर मग करू का सगळं बंद? अगं, आता कुठे आई जरा बरी होऊन आनंदी झाली आहे, मग पडू दे का परत आजारी? आणि तू म्हणतेस की दररोज कशासाठी? अगं तू आठवड्यातून एकदाच जेवण केलेस तर तुझी तब्येत बिघडेल की सुधारेल? तसेच आईचेही आहे. हे बघ, मी हे जे करतो आहे ते एक औषध म्हणूनच समज, रोज खाल्ले तर लवकर फरक पडेल."
त्यानंतर लताने विचारले, "आता असे किती दिवस तू आईला रात्रीचे अंधारात औषध देणार आहेस? एखाद्या वेळेस जर तिला खरं कळलं तर मग काय करणार?"
मी म्हणालो, "अगं, जोपर्यंत आपल्याला शक्य होईल तोपर्यंत तिला याबद्दल काहीही कळून द्यायचे नाही. कृपया तुझ्याकडूनही कोणत्याही प्रकारे तिला याची खबर लागता कामा नये. तिची अशी समज आहे की बाहेरूनच कोणीतरी दररोज आपल्या घरात प्रवेश करतो व लाईट बंद करून तिला अंधारात औषध देऊन जातोय त्यामुळेच आई रोज रात्री घराचा मुख्य दरवाजा साधारण बारा वाजेपर्यंत बंद करत नाही. एखाद्या दिवशी जर मला नाहीच जमले तर ती तो माणूस येणार नाही असे समजून उशीरा दरवाजा बंद करते. तिला जर कळले की तो बाहेरुन येणारा माणूस दुसरा तिसरा कोणी नसून मीच, तिचा सख्खा मुलगा होता तर ती मलाही आयुष्यात कधीही माफ करणार नाही. तू जसे सर्व वस्तुस्थिती समजून घेऊन मला माफ केले तसे आई मात्र करणार नाही हे लक्ष्यात ठेव. आणि दुसरे म्हणजे एकदा का माझे बिंग फुटले तर मात्र तिच्या औषधासाठी कोणाला तयार करणे शक्य होणार नाही व पुढील काही दिवसांतच तिचे मानसिक संतुलन बिघडून जाईल."
आता मात्र लता पूर्णपणे शंकामुक्त झाली होती व माझी पण यापुढे बिनधास्तपणे आईला झवण्याची सोय झाली होती. आता आम्हाला लताची कोणतीही भिती बाळगण्याची आवश्यकता नव्हती.
क्रमश: